Tuesday 15 August 2017

Θεωρητική προσέγγιση της σειράς έργων "-Ἁποθανατίζω" της Βαλεντίνης Μαυροδόγλου

[σχετικά με την ομώνυμη έκθεση δείτε ΕΔΩ]

Μνήμη υπό κατασκευή ή διαπραγμάτευση.
Μνήμη καμωμένη από α-συνέχειες και α-συνέπειες.
Μνήμη προσώπου ασώματου και άσαρκου
Που είναι ιδέα και θραύσμα κάποιου που κάποτε υπήρξε.
Αέρινη η θύμησή του.
Αλλού συμπαγής, αλλού διάφανη. Έχει σημεία σκοτεινά που θολώνουν τη μορφή, εμποδίζοντας το πλάσιμο της συνολικής εικόνας.
Τυφλά σημεία,
Μαύρες τρύπες,
Ρουφάνε αυτό που βλέπει το μάτι
Αυτό που αποκομίζουν οι αισθήσεις
και ανοίγουν δρόμους στο μυαλό να επανεγγράψει ιστορίες.
Αυτό που λείπει είναι αυτό που απομένει να επανευφευρεθεί.
Το λησμονηθέν εμπεριέχει την Α-λήθεια.
Ελευθερία παρέχει αυτό που δεν είναι αποτυπωμένο καθαρά.

Υπήρξαν τα πρόσωπα?
Άνευ σημασίας.
Μνήμη πλανεύτρα χαράσσει μέσα μας και πάνω μας
Διαδρομές και συναντήσεις.

Το τυχαίο έγινε συμβάν.
Πλάθει τη μικρο-ιστορία μας μέσα στη μακρο-ιστορία μας
Με κατασκευές και αφηγήσεις, τη μία μετά την άλλη.
Δομείται από το άβολο της απόστασης
Καθιστώντας τον καθένα Δημιουργό της προσωπικής του διαδρομής και ιστορίας.
Έχει σημασία το τι συνέβη?
Η βαρύτητα πέφτει στη θύμηση της αίσθησης επί του παρελθόντος γεγονότος.
Η μνήμη- φίλη της επιθυμίας και του ανεκπλήρωτου- του δίνει ζωή ξανά και ξανά.

Τι δε ξεχνιέται?
Ό,τι ξεχάστηκε εξ αρχής.

Γραμμή τη γραμμή,
Χαράσσεται στο εδώ και τώρα η Ύπαρξη όσων πέρασαν, χάθηκαν ή δε χάθηκαν,
Ανήκουν στο εκεί και τότε.

Μαύρες τρύπες, πίσσα καλύπτει την προσπάθεια αποτύπωσης της μνήμης.
Τί χάνεται εκεί μέσα?
Τί διαφεύγει?

Κατά τον Bion, η μνήμη είναι πάντοτε παραπλανητική ως προς την καταγραφή ενός γεγονότος , μιας και παραμορφώνεται από την επιρροή δυνάμεων του ασυνειδήτου. Η επιθυμία παρεμβαίνει στην παρατήρηση του παρελθόντος, παραμορφώνοντας την κρίση μέσω της επιλογής και της απώθησης υλικού προς κρίση. Κατά τον ίδιο, η Μνήμη και η Επιθυμία περιπλέκονται, δημιουργώντας αισθητηριακές εντυπώσεις του τί έπρεπε να συμβεί και αυτού που ακόμη δε συνέβη. 

Σύμφωνα με τους Σμιθ και Γουότσον, η διαδικασία της ανάμνησης περιλαμβάνει μια επανερμηνεία του παρελθόντος μέσα στο παρόν. Δεν πρόκειται για μια παθητική διαδικασία ανάκτησης -του υλικού- από μια τράπεζα μνήμης. Αντίθετα, ο άνθρωπος ενθυμούμενος ενεργητικά δημιουργεί το νόημα του παρελθόντος με την πράξη της ανάμνησης. Αυτό σημαίνει ότι αναπόφευκτα μορφοποιούμε τα θραύσματα της μνήμης σε περίπλοκες κατασκευές που γίνονται οι ιστορίες της ζωής μας.

Από βιολογικής πλευράς, συναπτικά ίχνη εμπειρίας, εγγράφονται, αποτυπώνονται, συνδέονται, εξαφανίζονται και μεταβάλλονται καθ΄όλη τη διάρκεια της ζωής μας, μέσω των μηχανισμών της νευρωνικής πλαστικότητας. Τα συνδεόμενα μεταξύ τους μνημονικά ίχνη, δημιουργούν μετά-αναπαραστάσεις, σα να υπερκαλύπτουν την εμπειρία που προκάλλεσαι το αρχικό γεγονός. Αυτή η “εκ των υστέρων επεξεργασία” –κατά τον Lacan-, οδηγεί αναπόφευκτα στην παραποίηση της σκηνής που έλαβε χώρα στην πραγματικότητα, ανεξαρτήτως των χρονολογικών παραμέτρων και περ’απ’το γεγονός που πραγματικά συνέβη. Η φαντασίωση, λοιπόν, παίρνει τη θέση της βιωμένης εμπειρίας.

Η Βαλεντίνη Μαυροδόγλου, διαπραγματεύεται το ζήτημα της Μνήμης και της ακόλουθης επαναβίωσης των παρελθόντων βιωμάτων και ανθρώπων μέσ’α πό τα χαρακτικά της. Κατά την ίδια: «μια ανάμνηση μένει ζωντανή, χαράσσοντάς την. Ακόμη και αν ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι η απώλεια μιας ανάμνησης ή η απώλεια σε γενικότερο βαθμό, παραμένω μαγεμένη από το να την βλέπω να μεταποιείται, να αλλάζει και να ενσωματώνεται στην περίσταση, στο τι θέλω εγώ να πω στο δικό μου βιβλίο στο δικό μου μυθιστόρημα. Αναμνήσεις, ζεις με αυτές, εξαρτάσσαι από αυτές, μαθαίνεις από αυτές, εξελίσσεσαι με αυτές. Η εσκεμένη αλλαγή τους, η δική σου εξέλιξη και πάλι απο την αρχή.”

Κλείνοντας, θα λέγαμε πως, η ενθύμηση ενός περασμένου γεγονότος έχει δουλευτεί και ξαναδουλευτεί και επαναδημιουργηθεί πολλές φορές ως διαστρεβλωμένη ανάμνηση. Μολαταύτα η επίδρασή της είναι τόσο ισχυρή σα να ήταν μια απόλυτη και αδιαφιλονίκητη αλήθεια, μετατρέπεται επομένως σε μια αδιαφιλονίκητη αλήθεια και λειτουργεί σαν να ήταν τέτοια. Το γεγονός όμως ότι η αλήθεια μας είναι περίτεχνα κατασκευασμένη δεν την κάνει λιγότερο αληθινή, λιγότερο έγκυρη και λιγότερο σημαντική για το άτομο και την ιστορία του. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα χαρακτικά της Βαλεντίνης Μαυροδόγλου, κρατάνε ζωντανό το παρελθόν της, του σημαντικόυς άλλους του τότε και του τώρα, μέσα από την προσωπική της αίσθηση απέναντι σε όσα έχουν πλέον παρέλθει. Η αποτύπωσή τους, εμπεριέχει την αλήθεια της.

- Ισαβέλλα Κλαδάκη, Θεωρητικός Τέχνης

Browse by keyword / Βρείτε αυτό που ψάχνετε

Activism Amfissa An Athenian Outsider Andros Animation & Comics Antiparos Art Fairs Art Therapy ArtMarket Athens Auctions Audio/Video Australia Awards Books&Manuscripts Call for entries & Competitions Ciné qua non Cinema Collage Collectives Columnists: www treasures Commentary & Documentation Conferences CulturalContent/Tourism Cyprus DESIGN Digital Art DJs Documentary EDITO ElefsisCultureCapital ENGLISH Fashion Festivals & Biennales Florina Fundraising Gastronomy Halkida Iconography Ioannina Jewllery Lesvos LGBTQI+ Lifestyle London Calling Loutraki Multimedia & Installations Art Museums Myconos Naxos News Opera Party Performance Printmaking Projects Restoration/Συντήρηση Rethymnon Retrospective Sculpture & Ceramics Shqipëri Sikinos StreetArt Symposiums Syros Tattoo Teri Paschos textileArt Thessaloniki US Venue Virtual Watercolor whoISwho Workshops & Masterclasses Αγρίνιο Αίγινα Αίγιο Αλεξανδρούπολη ΑΝΑΦΗ ΑνδριανήΤζίμα Άνδρος ΑΝΤΙΚΑ Αντίπαρος Απόψεις ΑΠΟΨΗ Άργος Αρχαιολογία Αρχιτεκτονική Βέροια Βόλος Γειτονιές Δελφοί ΔΗΜΗΤΡΙΑ Δημοπρασίες Διαλέξεις/ΔημόσιεςΣυζητήσεις Δίον-Λιτόχωρο Δράμα Έβρος Εγκαίνια Έδεσσα Ειδικά Θέματα ΕικαστικέςΔράσεις Εκδηλώσεις Εκθέσεις Εκπαίδευση ΕΛΕΥΣΙΝΑ Επίδαυρος Έρευνα Ζάκυνθος Ζωγραφική Ηράκλειο Θέατρο Θρησκεία Ιδρύματα Ιεράπετρα Ιστορία Ιστορίες για γάτες ΙΩΑΝΝΙΝΑ Καβάλα Καλαμαριά Καλαμάτα Καλλιγραφία Καστελλόριζο Καστοριά Κέρκυρα ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ Κίμωλος Κοζάνη ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ Κρήτη Κως Λάρισα Λέσβος Λευκάδα Λήμνος Λόγος Λύκειον Ελληνίδων Μεσολόγγι Μουσική Ναύπακτος Ναύπλιο Νεκρολογία ΞΑΝΘΗ Ξεναγήσεις Ολυμπία Ορεστειάδα Παιδαγωγικά Παιδιά Πάρος Παρουσιάσεις Πάτμος Πάτρα ΠεριΟινουΣκιας Πόρος Πρόσωπα Προσωπικότητες Ρόδος Σάμος Σαντορίνη Σκηνογραφία Σκιάθος Σπέτσες Στήλη Άλατος Στυλ & Εποχές Συλλογές Συναυλίες Συνέντευξη ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Τέχνες Τέχνη Τεχνολογία Τζια ΤΗΝΟΣ Τρίκαλα Τρίπολη ΥΔΡΑ Υποτροφίες Φλώρινα ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ Φωτογραφία Χαλκίδα Χανιά Χειροτεχνίες Χίος Χορηγίες Χορός Ψηφιδωτό Ψυχολογία Ψυχολογία στην καθημερινότητα